Friday, November 30, 2012

အာဇီ၀႒မကသီလ ႏွင့္ စာေရးျခင္း က်င့္၀တ္


ကြၽန္မတို႔ေမာင္ႏွမေတြ ငယ္ငယ္ က ၄-၅-၆ ႏွစ္အရြယ္ စျပီး စာဖတ္ ႏိုင္တာနဲ႔ တျပိဳင္နက္ ေက်ာင္းအားရက္ေတြမွာ အဖိုးအဖြား အေဖအေမ တို႔က အဖြားရဲ႔ ေမာင္၀မ္းကြဲေတာ္စပ္သူ ဘဘုန္း ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကို ပို႔ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဘဘုန္းသင္ေပးတဲ့ ၅ပါးသီလ ၈ပါးသီလ သီလေတာင္း အပါအ၀င္ ဘုရားစာမ်ား စတင္ က်က္မွတ္ ရပါတယ္။ ၀ါတြင္းကာလ ဥပုသ္ေန႔ေတြမွာ ကေလးေတြမို႔ ၈ပါးသီလ ၉ပါးသီလ မေဆာက္တည္ႏိုင္ရင္ေတာင္မွ မနက္ပိုင္း ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကို လူၾကီးေတြနဲ႔ အတူ လိုက္ျပီး တစ္ထိုင္ သီလ ဆိုတာကို ယူ၊ တရားနာရပါတယ္။

ကြၽန္မတို႔ အတန္းကေလး ရလာ၊ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ ေရာက္လာေတာ့ ေမေမက အာဇီ၀႒မကသီလ အေၾကာင္း စတင္ သင္ေပးပါတယ္။ ၅ပါးသီလ နဲ႔ အတူ အာဇီ၀႒မကသီလ ကိုပါ သမီးတို႔ ေန႔စဥ္ ေဆာက္တည္ က်င့္သံုး ရမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အာဇီ၀ ဆိုတာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအတြက္ လုပ္ကိုင္ရတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကို ေခၚ သတဲ့။ မတရား အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈကို မိစၦာဇီ၀ လို႔ ေခၚတယ္။ မိစၦာဇီ၀ မွ ေရွာင္ၾကဥ္လ်က္ တရားသျဖင့္ ပစၥည္းရေအာင္ ရွာေဖြမႈကို သမၼာအာဇီ၀ လို႔ ေခၚတယ္။ ၈ပါး ေျမာက္ သိကၡာပုဒ္ ရွိလို႔ အာဇီ၀႒မကသီလ ၈ပါးသီလလို႔လည္း ေခၚ ပါတယ္။

ကြၽန္မတို႔တေတြ ကေလးဘ၀ အလြန္၊ ဇေကာဇကအရြယ္ေလး ေရာက္လာ၊ ေက်ာင္းေနေပ်ာ္တဲ့ အခ်ိန္ ေရာက္လာေတာ့ ေက်ာင္းက သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းသာလ်င္ ကိုယ့္ဘ၀ ဆုိတာမ်ိဳး စျဖစ္လာျပီ၊ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြရဲ႔အသံ ရပ္ကြက္ထဲက အသံဗလံေတြကိုလည္း နားထဲမွာ မွတ္တတ္လာျပီ၊ ေရႊေသြး၊ ေတဇ၊ ကေလးကာတြန္းေတြနဲ႔ မလံုေလာက္ အားမရႏိုင္ေတာ့ပဲ စာအုပ္အငွားဆိုင္သြားျပီး ၀တၳဳေတြ၊ မဂၢဇင္းေတြ လက္တဲ့စမ္း ငွားဖတ္တတ္လာျပီ။ အဲ့ဒီမွာ မေကာင္းတာနဲ႔ ေကာင္းတာေတြဟာ အတူေရာပါလာၾကျပီ။ စိတ္ေတြဟာ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႔ ျပဳျပင္မႈနဲ႔အတူ အေရာင္စံုကာ ဆန္းသစ္လာၾကျပီ။

ကြၽန္မတို႔ အိမ္ေအာက္ထပ္က ဦးေလးက ညေနတိုင္က်ရင္ ေအာ္... ေလာက... ေလာက လို႔ ညည္းရင္ ကြၽန္မတို႔ေမာင္ႏွမေတြ အားလံုးလည္း ေအာ္... ေလာက ... ေလာက လို႔ ဘာမွန္းမသိပဲ သူ႔ေနာက္က လိုက္ညည္းပါတယ္။ မ်က္ေစာင္းထိုးအိမ္က ေစ်းသည္ လင္မယား ရန္ျဖစ္လို႔ ေယာက္်ားက မိန္းမကို ဆဲေရးသလို ကြၽန္မတို႔ ေမာင္ေလးဟာ ဘုမသိ ဘမသိ လိုက္ဆိုပါတယ္။ စာအုပ္ဆိုင္ က ၾကားလာတဲ့ ရပ္ကြက္ထဲက ေပါက္ပန္းေဆးစကားေတြ နားမလည္ ပါးမလည္ အိမ္မွာ ျပန္ေျပာၾကပါတယ္။ ေမာင္ႏွမေတြ တစ္ေယာက္ နဲ႔ တစ္ေယာက္ စည္း၀ါးညီေနတဲ့ အခ်ိန္ဆို တစ္ေယာက္ မဟုတ္တာ လုပ္တာ တစ္ေယာက္က ဖုံးကြယ္ ေပးေပမယ့္ ရန္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ဆို ဦးတဲ့သူက လူၾကီးကို အရင္ေျပး တိုင္တန္း ကိုယ့္အျပစ္မေရာက္ေအာင္ မဟုတ္တ႐ုတ္ အပိုဆာဒါး ေတြ အလိမ္အညာေတြပါ ထည့္ျပီး ကုန္းတိုက္ပါတယ္။ သူတစ္ပါးက ကုန္းတိုက္ရင္ ကုန္းတိုက္မွန္း မသိ ေနာက္ကလိုက္ေျပာကာ၊ အယံုလြယ္ တတ္ၾကပါတယ္။ ဟုတ္ေသာ္ရွိ မဟုတ္ေသာ္ရွိ ကိုယ္လည္း ေသခ်ာမသိပဲ သူတပါးမေကာင္းေၾကာင္း အတင္းအဖ်င္း ေျပာရတာကို အာေတြ႔ သေဘာေတြ႔ ႏွစ္ျခိိဳက္ လာတတ္ၾကပါတယ္။

ကြၽန္မတို႔ ေမာင္ႏွမတေတြြ ဒီလိုမ်ိဳး စိတ္ေတြ မသိမသာနဲ႔ ၾကမ္းတမ္းလာတာကို ေမေမက ရိပ္မိလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အာဇီ၀႒မကသီလ ကို သင္ၾကားေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အာဇီ၀႒မကသီလ မွာ ပထမ ၄ပါးက ၅ပါးသီလ ထဲက ေရွ႔ဆံုး ၄ပါးနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ ၄ပါးေျမာက္ မုသာ၀ါဒ - မဟုတ္မမွန္ေသာ စကားကို မေျပာပါဆိုတဲ့ က်င့္၀တ္နဲ႔ အတူ ေနာက္ထပ္ ေဆာက္တည္ရမယ့္ က်င့္၀တ္ ၄ပါးကေတာ့ ပိသုဏ၀ါစာ - အခ်င္းခ်င္း မုန္းတီးေအာင္ ကုန္းတိုက္ျခင္း၊ ဖ႐ုသ၀ါစာ - ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆဲဆို တိုင္းထြာျခင္း၊ သမၹပၸလာပ၀ါစာ - အက်ိဳးမရွိ၊ သိမ္ဖ်င္းေသာ စကားတို႔ကို ေျပာဆိုျခင္း နဲ႔ မိစၦာဇီ၀ါ - မွားယြင္းတဲ့ မတရား အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမႈ မွ ေရွာင္က်ဥ္ျခင္း တို႔ ျဖစ္တယ္။

တေလာက ကြၽန္မ တူမေလး ၀မ္းကြဲကို အသက္ ၁၈ႏွစ္ျပည့္ျပီမို႔ သူ႔ကို ပထမဆံုး ေဖ့ဘုတ္ အေကာင့္ ဖြင့္ေပးလိုက္ပါတယ္။ သူက စာေရး၀ါသနာပါလို႔ ဘေလာ့လည္း ေရးခ်င္တယ္၊ ဖိုရမ္ေတြထဲမလည္း စာေရးခ်င္ပါတယ္တဲ့။ ပတ္ဘလစ္ကို စာေရးတဲ့ အခါ ဘယ္လို စည္းမ်ဥ္းမ်ိဳးကို လိုက္နာ က်င့္သံုး သင့္တယ္ထင္လဲ၊ ဘယ္လို principle မ်ိဳး ထားရွိသင့္သလဲ ဆိုတာ ကြၽန္မကို ေမးလာပါတယ္။

ကြၽန္မတို႔ ငယ္ငယ္က ေမေမ သင္ေပးတဲ့ အာဇီ၀႒မကသီလ ၈ပါးသီလ ကို ကြၽန္မ သတိရသြားပါတယ္။ သူနဲ႔ ကြၽန္မ စကားေတြေျပာျဖစ္တာေတာ့ အမ်ားၾကီးပဲ။ ဒါေပမယ့္ အတိုခ်ဳပ္ သူ႔ကို ကြၽန္မေျပာလိုက္တာကေတာ့ စာ စ ေရးတဲ့သူေတြဟာ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေတြ ကိုယ့္အေၾကာင္းေတြ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျမင္ေနရတာေတြကို ခံစားရသလို ျမင္သလို ေရးတာပဲ ျဖစ္တာမို႔ ကိုယ္ေရးသမွ် ဟာ တခါတခါ သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိခ်င္လည္း ရွိမယ္။ မရွိခ်င္လည္း မရွိဘူး၊ သို႔ေသာ္ ကိုယ္ေရးလိုက္တဲ့စာေၾကာင့္ သူတစ္ပါးအက်ိဳး မမဲ့ပါေစနဲ႔လို႔။

ဆိုေတာ့ ကြၽန္မစာေရးတဲ့ အခါ အတတ္ႏိုင္ဆံုး လိုက္နာ က်င့္သံုးတဲ့ က်င့္၀တ္မ်ား ကို သူ႔အတြက္ ခ်ေရးေပးလိုက္ပါတယ္။

၁) မုသာ၀ါဒါ - ကိုယ့္စာကို လူဖတ္ေစခ်င္ယံု သက္သက္နဲ႔ နာမည္ၾကီးေစေၾကာင္းငွာ မဟုတ္မမွန္တာေတြ လီဆည္ျပီး မေရးပါနဲ႔။
၂) ပိသုဏ၀ါစာ - အခ်င္းခ်င္း အျငင္းပြား မုန္းတီးေစႏိုင္တဲ့ ကုန္းတိုက္စကားမ်ား ေသြးထိုးစကားမ်ား အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေရွာင္က်ဥ္ပါတယ္။
၃) ဖ႐ုသ၀ါစာ - ဘယ္ေလာက္ပဲ မေကာင္းမႈ လုပ္ေနတဲ့သူအေၾကာင္းကိုပဲ ေရးသည္ ျဖစ္ေစ၊ ၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမ်ား၊ ဆဲဆိုမႈ အသံုးအႏံႈးမ်ား လံုး၀ မပါ၀င္ပါေစနဲ႔။
၄) သမၹပၸလာပ၀ါစာ - အေရးမပါ အရာမေရာက္ သိမ္ဖ်င္းေသာ စကားမ်ား၊ သူတစ္ပါး အတင္းအဖ်င္း ေျပာျခင္း ေရးျခင္းမ်ားနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္ မခံပါနဲ႔။

ကြၽန္မ ေျပာလိုက္တာ သူဘယ္ေလာက္ နားလည္ သြားတယ္၊ လိုက္နာႏိုင္မယ္ဆိုတာ မသိေပမယ့္ ကြၽန္မ ကိုယ္တိုင္လည္း စာေရးတဲ့ ေနရာမွာ ဒီအခ်က္ေတြကို သတိေလးနဲ႔ ဦးထိပ္ထားျပီး အျမဲ ေရးေၾကာင္း ေျပာျပမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စာေရးမယ့္သူဟာ emotion အရမ္းျဖစ္လို႔ မရပါဘူး။ အမ်ားအတြက္ စာေရးရင္ ပုဂၢလဓိဌာန္ကို ပယ္ျပီး ဓမၼဓိဌာန္ နဲ႔ ေရးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ ငယ္ငယ္က သင္ခဲ့ရတဲ့ အာဇီ၀႒မကသီလ ကိုလည္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေရးလိုက္ရပါတယ္။

အာဇီ၀႒မကသီလ
၁ ။ ပါဏာတိပါတာ = သူတစ္ပါး အသက္ကို သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။
 I shall abstain from killing
၂ ။ အဒိႏၷာဒါနာ = သူတစ္ပါး ပစၥည္းဥစၥာ ကို မတရားယူျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။
 I shall abstain from stealing
၃ ။ ကာေမသုမိစၦာစာရာ = သူတစ္ပါး သားမယား ကို က်ဴးလြန္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ။
 I shall abstain from adultery
၄ ။ မုသာ၀ါဒါ = မဟုတ္မမွန္ေသာ စကားကို ေျပာဆိုျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ။
 I shall abstain from telling lies
၅ ။ ပိသုဏ၀ါစာ = ေသြးထိုး ကုန္းတိုက္မႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။
 I shall abstain from slandering
၆ ။ ဖ႐ုသ၀ါစာ = ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆဲဆိုမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏။
 I shall abstain from using harsh language
၇ ။ သမၹပၸလာပ၀ါစာ = အက်ိဳးမရွိ သိမ္ဖ်င္းေသာ စကားကို ေျပာဆိုမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ။
 I shall abstain from telling useless non-sense
၈ ။ မိစၦာဇီ၀ါ = မတရားေသာ ဥစၥာပစၥည္းရွာေဖြမႈမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ။
I shall abstain from earning wrong-livelihood

စုခ်စ္သူ
၃၀ ႏို၀င္ဘာ ၂၀၁၂
ကိုးကား - အရွင္ဇနကဘိ၀ံသ (အာဇီ၀႒မကသီလ)

+++++